Шәкүр Рәхимов, яки Шәкүр Карак - 20 гасыр башында эш иткән данлыклы ат карагы, татар риваятьләре каһарманы. Шәкүр Рәхимов 1861 елны бүгенге Кайбыч районы Чүти авылында (ул вакытта Чуел өязенең Мәлки волосте) туа.


Шәкүр Рәхимов атылыр алдыннан
Шәкүр Карак бандасы бүгенге Чуаш, Татар Республикалары, Сембер, Түбән Новгород өлкәләре җирләрендә ат урлаганнар, кибетләр, складлар басканнар. Бер тапкыр Татцентророзыск эшчеләре Азин һәм Жеребцов аны тоталар да, әмма дәлилләр булмагач кире җибәрәләр.

1925 елда банданы юк итәр өчен махсус комиссия төзелә, аны Татцентророзыск башлыгы Махмуд Мухамеджанов үзе җитәкли. Сыщик Абдулла Гимранов качкын төрмәче буларак Шәкүр Карак даирәсенә үтә ала һәм шуның нәтиҗәсендә аның 4 арадашчысын тоталар, ә Карак үзе качып өлгерә, тик тиздән аны угрозыск кешеләре "тире җыючылар"га киенеп йорттан йортка йөреп эләктерәләр. Бер елдан РСФСР Югары суды 78 шәкүрчегә приговор чыгара. Рәхимовка һәм аның 13 ярдәмчесенә үлем карары билгеләнә.

http://www.kaibicy.ru/tt/the-news-tat/item/10704-shәkүr-karak-kayan-at-urlagan?-anyiң-үzenә-genә-has-bulgan-ber-bilgese-turyinda-monnan-ukyip-belegez.html

http://rt-online.ru/p-rubr-obsh-38329/

_________________
viewtopic.php?f=24&t=409&p=23646#p23646
viewtopic.php?f=28&t=280

_________________
viewtopic.php?f=24&t=409&p=23646#p23646
viewtopic.php?f=28&t=280

Оригинал монда http://www.kaibicy.ru/ru/component/k2/i ... rstan.html

_________________
viewtopic.php?f=26&t=680#p54422

Тамгаларда — тарих эзләре

Нурулла ГАРИФ

http://tashlar.narod.ru/text/garif-tamga.htm

Татар халкы бик ерак гасырлардан килә торган үзенчәлекле тарихка бай. Хәзерге вакытта аны тулыландыру, баету мөмкинлекләре артты. Ләкин тарихыбызда, мәгълүм сәбәпләр аркасында барлыкка килгән «ак таплар» да, аз өйрәнелгән чорлар да күп әле.

Бу «тап»ларның бер өлеше бигрәк тә Казан ханлыгының соңгы чорларыннан алып XVII—XVIII гасыр башларына кадәргә дәвергә карый. Шул ук вакытта, татар халкының борынгы чорга караган тарихын билгеләгәндә, тарихчылар арасындагы фикер төрлелеге дә комачаулый. Шушы бәхәсле чорларны өйрәнгәндә, безгә кабилә билгеләре, тамгалар булыша ала.

Бүгенге көндә тамгаларның барлыкка килүе дә, аларның халыклар яшәеш чорында зур әһәмияткә ия булуы да бәхәссез. Элек-электән һөнәрчеләр, игенчеләр, терлекчеләр хезмәт коралларына, җир буйларына, терлекләренә үз тамгаларын салганнар. Шулай ук зур гаилә, төрле төркемнәр дә, эш яисә туганлык белән бәйләнгән үз тамгаларына ия булган. Тарихта билгеле булганча, тамгаларның барлыкка килүе безнең эрага кадәр булган дәвердән соң да гасырлар буена дәвам иткән. Ә соңгы чордагы этнографик эзләнүләр раславынча, тамгалар XX гасыр башларына кадәр кулланышта булалар. Бүгенге көндә аларның күбесе югалган булса да, хәзергәчә тамгаларны белүче һәм сирәк кенә булса да кулланучы төбәкләр дә бар әле. Ә инде онытылганнарын авыл зиратларындагы каберләргә куелган имән казык һәм ташлардагы тамгалардан өйрәнергә мөмкин. Шулай ук тамгалар элеккедән сакланган күп кенә эш коралларында да очрый. Аларның зур гына бер өлеше архивларда, революциягә һәм аннан соңгы чорларда авылларда җир мәсьәләсенә бәйле язма документларда күпләп сакланган. Менә шул тамгаларның барын да, мөмкин булганча, татар халкы яшәгән барлык төбәкләрдән җыеп, аларның бүгенге көндә таралган урыннарын билгеләп өлгерергә иде.

Бабаларыбыз кулланган тамгаларны искә алып, кулланып үзебездә бер горурлык хисе кичереп, рухи байлыгыбызны барлар идек.

Гомумән, тамгалар элек-электән кулланылган. Әйтерсең лә кытай, япон иероглифлары да төрки тамгаларга үрелеп үскән. Шул ук болгар-татар тамгаларының Алтай тирәләрендәге тамгаларга охшашлыгы белән бергә, аларның күбесенең рун, уйгур хәрефләренә тәңгәл килүләре дә ачык чагыла. Ә инде Американың җирле халык булган мая һәм ацтек кабиләләре кулланган төрле тамга-билгеләрне төрки тамгалар белән чагыштырып карасаң, аларның охшашлыгына гаҗәпләнергә генә кала...

Кызганычка каршы, бездә авылларның тарихы да тулысынча язылмаган әле һәм шуңа күрә күп очракта аларның башлангыч тамырларын билгеләп тә булмас, чөнки алар инде өзелгән дә сыман.

http://tashlar.narod.ru/text/garif-tamga.htm

_________________
viewtopic.php?f=24&t=409&p=23646#p23646
viewtopic.php?f=28&t=280

Нурулла ГАРИФның Кма тамагы Балтач авылы тарихы турвнда китабы басмага чыккан диеп ишеттем .
Лэкин интернеттан эзлэдем , ул турыда бер ни тапмадым .

_________________
viewtopic.php?f=24&t=409&p=23646#p23646
viewtopic.php?f=28&t=280

Болгар - татар зпиграфик кабер ташлары

http://tashlar.narod.ru/text/
http://tashlar.narod.ru/books/YUSUPOV/YUSUPOV_ch3_1.pdf
http://tashlar.narod.ru/books/HKMZV/HKMZV_ch6_1.pdf

_________________
viewtopic.php?f=24&t=409&p=23646#p23646
viewtopic.php?f=28&t=280

Ибн-Фадлан
«Записка» о путешествии на Волгу

http://www.ansar.ru/history/skazanie-o-bulgarii

https://www.litmir.me/br/?b=12384&p=1

http://islamreview.ru/community/ibn-fad ... r-i-rusov/

_________________
viewtopic.php?f=24&t=409&p=23646#p23646
viewtopic.php?f=28&t=280

_________________
viewtopic.php?f=24&t=409&p=23646#p23646
viewtopic.php?f=28&t=280

_________________
viewtopic.php?f=24&t=409&p=23646#p23646
viewtopic.php?f=28&t=280

Безнең кебек халык юктыр
Берэр җирдэ җыелсак , тотынабыз зарланырга , у татарны кысалар , телне бетерэлэр , тарихта без... һһһ. б ..
Э ничэ ел инде бу тема ачылганга , лэкин бер татар кереп тэртиплэп , татарча бер нинди төгэл бер кызык тарихи нәрсә сойләгәне юк . СССР вакытында да татар халкы батырырак иде . Чын барлыкта куркытып бетерделэр ахырысы безне , әллә оялабыз , әллә белмибез телне , әллә бөтенләй бүтәндә эш ???

_________________
viewtopic.php?f=24&t=409&p=23646#p23646
viewtopic.php?f=28&t=280